Świat Anime
Anime – pochodzący od angielskiego słowa „animation”, które jest wymawiane po japońsku animēshon. Oznacza ono film animowany, z tym że w Japonii terminem tym określa się wszystkie filmy i seriale animowane, bez względu na kraj ich pochodzenia. Natomiast poza Japonią słowo anime służy do określenia japońskich filmów animowanych oraz stylu japońskiej animacji. Pierwsze filmy krótkometrażowe anime zostały nakręcone przez trzy czołowe postaci w branży.
Ten Shimokawa był politycznym karykaturzystą i rysownikiem, który pracował dla magazynu Tokyo Puck. Został zatrudniony przez Tenkatsu do zrobienia dla nich animacji. Z powodów zdrowotnych bardzo szybko skończył karierę i ma koncie tylko 5 filmów, w tym Imokawa Mukuzo Genkanban no Maki (1917)
Innym wybitnym animatorem tego okresu był Jun’ichi Kōuchi. Był karykaturzystą i malarzem, który również studiował malarstwo akwarelowe. Uważany jest za najbardziej zaawansowanego technicznie japońskiego animatora lat 1910. Jego twórczość obejmuje około 15 filmów. W tym Namakura Gatana („Tępy miecz”, 1917) :
Trzecim był Seitaro Kitayama, wczesny animator, który sam tworzył animacje i nie był zatrudniony przez większe korporacje. W końcu założył własne studio animacji, Kitayama Eiga Seisakujo, które ze względu na brak komercyjnego sukcesu dość szybko przestało funkcjonować. Wykorzystywał technikę tablicową, a później animację papierową, z wydrukowanym tłem i bez niego. Stworzył między innymi film „Urashima Tarō” z 1918 roku
Kenzo Masaoka i Mitsuyo Seo
Lata 30-te w animacji to ogromny przeskok technologiczny w wielu kinematografiach. Przedwojenni animatorzy napotykali jednak kilka trudności.
Pierwszą z nich jest konkurencja zagraniczna przede wszystkim z filmami Disneya.
Ceny sprzedaży filmów zagranicznych były niższe niż te, które producenci krajowi potrzebowali, aby wyjść na produkcji na zero. Japońscy animatorzy musieli więc pracować tanio, w małych firmach zatrudniających zaledwie garstkę pracowników, co utrudniało wówczas konkurowanie jakością z zagranicznym produktem kolorowym, dźwiękowym i promowanym przez znacznie większe firmy.
Skutkowało to animacją, która mogła wydawać się wtórna, płaska (ponieważ ruch do przodu i do tyłu był trudny) i pozbawiona szczegółów. Ale tak jak powojenni japońscy animatorzy byli w stanie zmienić ograniczoną animację w plus, tak mistrzowie tacy jak Yasuji Murata i Noburō Ōfuji byli w stanie dokonać cudów, które stworzyli za pomocą animacji wycinankowej.
Animatorzy, tacy jak Kenzo Masaoka i Mitsuyo Seo, próbowali jednak przenieść japońską animację na poziom pracy zagranicznej, wprowadzając animację na celuloidzie, dźwięk i technologię, taką jak kamera wielopłaszczyznowa. Masaoka stworzył pierwsze takie anime „Chikara to Onna no Yo no Naka”, wydane w 1933 r.
Japońska animacja II WOJNY ŚWIATOWEJ
Takie innowacje były jednak trudne do wsparcia czysto komercyjnego, więc animacja przedwojenna zależała w dużej mierze od sponsoringu, ponieważ animatorzy często koncentrowali się na robieniu filmów PR dla firm, filmów edukacyjnych dla rządu, a ostatecznie skupiali się na propagandzie dla wojska. W tym czasie cenzura i przepisy szkolne zniechęcały dzieci do oglądania filmów, więc anime, które mogło mieć wartość edukacyjną, było wspierane i zachęcane przez Monbusho (Ministerstwo Edukacji). Okazało się to ważne dla producentów, którzy napotkali przeszkody w udostępnianiu swoich prac w zwykłych kinach. Animacja znalazła miejsce w zastosowaniach szkolnych, politycznych i przemysłowych.
Niestety rozpoczęcie II Wojny Światowej zablokowało na wiele lat rozwój autorskiego filmu animowanego na rzecz filmów propagandowych. W swoim wyrazie są one dość radykalne, rasistowskie i pełne agresji.
Lata 60-te
Jednak to lata 60-te były czasem popularyzacji animacji w życiu Japończyków. Właśnie wtedy anime zagościło w telewizji.
Tetsuwan Atomu ang. Astro Boy z 1963 roku, był pierwszym popularnym serialem anime. To anime weszło na rynek amerykański pod tytułem Astro Boy.
W serialu główną rolę gra robot-chłopiec, który mieszka z ludźmi i regularnie walczy z przestępczością, kosmitami i innymi robotami. Co ważne „Tetsuwan Atomu” był przełomową produkcją w historii japońskiej telewizji, bowiem nigdy wcześniej nie produkowano tak długich formatów ze względu na czas i koszt produkcji.
Tetsuwan Atomu był początkowo bardzo popularny, będąc pierwszym japońskim serialem animowanym, który trafił do amerykańskich telewidzów, z najwyższymi ocenami spośród wszystkich programów w tamtym czasie. Jednak jego popularność ostatecznie spadła do tego stopnia, że tylko 104 z 193 oryginalnych odcinków zostało wydanych w Stanach Zjednoczonych, głównie dlatego, że był on nadal czarno-biały, kiedy większość telewizorów przełączała się na kolor.
Lata 70-te
Rok 1974 to moment premiery “Space Battleship Yamato” ze studia Group TAC. Jest to jedna z najbardziej wpływowych serii anime w Japonii ze względu na jej temat i historię, która oznacza zwrot w kierunku bardziej złożonych, poważnych prac i wpływowych dzieł. Jednak najważniejszym anime dekady lat 70-tych był Mobile Suit Gundam z 1979 roku. Co ciekawe ta seria również miała na początku spore problemy. Ze względu na brak popularności została po prostu zdjęcia z anteny. Jednak po wydaniu serii modeli przedstawiających bohaterów znów stała się popularna, w telewizji pojawiły się powtórki, miejsce miała też kinowa premiera.
Lata 80-te
Lata osiemdziesiąte uważane są za „złoty wiek” anime i przyniosły ogromną eksplozję gatunków i zainteresowania. Złożyło się na to wiele czynników, w tym wprowadzenie VHS i nostalgia za czasami dzieciństwa którym towarzyszył „Astro Boy”.
Wielki hit lat 80-tych to bez wątpienia Dragon Ball. Serial opowiada o przygodach głównego bohatera, Son Goku, od dzieciństwa do dorosłości, gdy trenuje sztuki walki. Spędza swoje dzieciństwo z dala od cywilizacji, aż poznaje nastolatkę imieniem Bulma, która zachęca go do przyłączenia się do jej wyprawy w poszukiwaniu siedmiu kul znanych jako Smocze Kule, które po zebraniu przywołują spełniającego życzenia smoka.
Od czasu premiery Dragon Ball stało się jedną z najbardziej udanych serii mang i anime wszechczasów, z mangą sprzedawaną w ponad 40 krajach, a anime emitowane w ponad 80 krajach. Jest powszechnie uważany za jedną z największych i najbardziej wpływowych serii mang, jakie kiedykolwiek powstały, a wielu artystów mangi cytuje Dragon Ball jako źródło inspiracji dla ich własnych, teraz popularnych dzieł.
Lata 90-te
Początek lat 90-tych to dla Japonii czas kryzysu finansowego co odbiło się również na kondycji anime. Wiele studiów zakończyło swoją działalność. Prawdziwym przełomem w trudnej sytuacji początków lat 90-tych było pojawienie się na ekranach „Ghost in the shell” w reżyserii Mamoru Oshiiego w 1995 roku.
Ghost in the Shell stanowił inspirację dla wielu twórców filmowych. Przykładowo film anime stanowił inspirację dla rodzeństwa Wachowskich przy tworzeniu filmu Matrix; wcielone do filmu zostały takie elementy jak „podłączanie” się bohaterów do sieci za pomocą wtyczki z tyłu głowy, czy też zielony deszcz cyfr reprezentujący kod matrixa.
James Cameron również wymienił Ghost in the Shell jako źródło inspiracji przy tworzeniu Avatara oraz Steven Spielberg przy A.I. Sztuczna inteligencja.
W 1997 roku na Japońskich ekranach zagościła seria Pokemon. Anime została zaadaptowana z gry komputerowej i stała się ogromnym sukcesem. Merchandise z tej serii do dzisiaj sprzedaje się świetnie.
Teraźniejsze anime
Lata 2000 otwiera „Spirited Away” w reżyserii Hayao Miyazaki, produkcji studia Gibli. Zdobył Oscara za najlepszy film animowany na 75. ceremonii rozdania Oscarów, co czyni go pierwszym i jedynym ręcznie rysowanym i nieanglojęzycznym filmem animowanym, który zdobył tę nagrodę. Jest to największy sukces japońskiej animacji, popularny na całym świecie, zarobił miliony dolarów.
Anime jest rozpoznawane na całym świecie jako niezawodne źródło rozrywki i sztuki. Tam, gdzie wcześni japońscy animatorzy inspirowali się dziełami Disneya, teraz zachodnie programy czerpią inspirację z Japonii.
